nasza parafia

kościół w borzyszkowach

KOŚCIÓŁ PARAFIALNY

Kościół drewniany, konstrukcji zrębowej z wieżą konstrukcji słupowo ramowej na kamiennej podmurówce. Prezbiterium zamknięte trójbocznie, z prostokątną zakrystią od strony północnej. Ściany oszalowane, zamknięte profilowanym gzymsem. Wieża dwukondygnacyjna, wtopiona w bryłę korpusu kościoła, nakryta dachem czterospadowym, zwieńczona ośmioboczną latarnią z baniastym hełmem, zakończonym iglicą z chorągiewką 1993. Na kalenicy dachu od strony wschodniej, czworoboczna wieżyczka na sygnaturkę, nakryta hełmem z chorągiewką. Okna zamknięte ostrołukowe, we wieży, zakrystii i kruchcie od strony zachodniej – prostokątne. Dachy dwuspadowe, nad prezbiterium niższy, od strony północnej przechodzący nad zakrystię, wszystkie kryte gontem. Hełmy wieży i sygnaturki kryte blachą miedzianą. Dachy kościoła nakryto nowymi gontami świerkowymi w październiku 1995 roku, wieże nakryto blachą w 1993 roku.
Obecny dzwon na wieży parafia otrzymała w 1948 roku, w miejsce dwóch zabranych przez okupanta w 1943 roku. Zewnętrzna średnica dolna dzwonu: 66 cm., wysokość: 55 cm., waga 143 kg. Dokoła znajduje się napis:

Durch Gottes gnade goss mich I.M. Meyer in Neu Stettin Anno 1796

Drugi – lewy, p.w. św. Trójcy, barokowy, druga ćwierć wieku XVIII, fundacji rodziny Pażątka Lipińskich, odnowiony w 1971r., retabulum w całości pokryte rzeźbioną dekoracją roślinno-kwiatową z obrazem Matki Boskiej Nieustającej Pomocy od 1966r., korony z 1966r. Na zasuwie obraz św. Trójcy z 1898r. W zwieńczeniu owalny obraz św. Maksymiliana Kolbe – Ks. Tomasza Czapiewskiego – z 1973 roku; na szczycie rzeźba św. Róży z Viterbo, barokowo-ludowa, z XVIII wieku.

Na dzwonie widnieje również napis: „Psalm 95 v. 6″ oraz tekst:

Durch Gottes gnade goss mich I.M. Meyer in Neu Stettin Anno 1796 Kommet in das Haus des Herrn anzubeten euren Gott Horet seinen willen gern und verlast nicht sein gebot So wird er nach diesen leben euch des himmels freunde geben

Sygnarek we wieżyczce został odlany przez M. Wittwercka, zaś dzwon odlany w 1796 roku przez J.M. Meyera w Szczecinku. Ściany drewniane, cyklinowane i nasycone pokostem lnianym i kalafonią w 1971 roku. Ściany zwieńczone profilowanym gzymsem obiegającym nawę i węższe prezbiterium, zamknięte trójbocznie. Całość nakryta drewnianym stropem z zakrzywieniami. Belka tęczowa o dekoracji kwiatowo-roślinnej, pełnoplastycznymi rzeźbami stojącymi obok krzyża: Matki Bożej, św. Jana Ewangelisty i św. Marii Magdaleny – późnobarokowe z pierwszej połowy XVIII wieku. W zachodniej części chór muzyczny z nowym prospektem organowym z 1982 roku. Ołtarz główny klasycystyczny z przełomu XVIII i XIX wieku, połączony z bocznymi bramkami, o dekoracji roślinno-festynowej, z antykizującymi wazami, puttami oraz rzeźbami świętych: Marcina biskupa, Wojciecha i Stanisława z Piotrowinem na bokach, pochodzącymi z poprzedniego ołtarza głównego, sprowadzonego z Kamienia Krajeńskiego w 1726 roku. Na zasuwie obraz Chrystusa na krzyżu z wieku XIX, odnowiony przez Antoniego Rochowicza w 1971 roku; w zwieńczeniu obraz Jezusa Chrystusa artysty malarza Maksymiliana Szoca z 1971 roku.

ELEMENTY ZABUDOWY KOŚCIOŁA

Ołtarze boczne

Pierwszy – prawy: p.w. Matki Bożej Różańcowej, barokowy – druga ćwierć wieku XVIII, przerobiony w pierwszej połowie wieku XIX, odnowiony w 1971 roku, z ażurowymi uszami akantowymi i ujętą kolumnami niszą, w której jest rzeźba Matki Bożej stojącej i trzymającej Dzieciątko na prawej ręce, w lewej berło; figurę odnowiono w 1972 r. Na zasuwie obraz św. Bernadetty z Lourdes – z sylwetką kościoła borzyszkowskiego, widzianego od strony południowej – z XIX wieku, odnowiony w 1971 r. W zwieńczeniu owalny obraz Matki Boskiej Częstochowskiej bez koron, pędzla Ks. Franciszka Znanieckiego z Pelplina, z 1971 r. Nad obrazem kartusz z symbolem Bogarodzicy z literami: A.L.: krzyż stojący na sierpie księżyca, po bokach gwiazdy, a także rzeĽba św. Andrzeja, barokowa, pierwsza ćwierć wieku XVIII.

chrzcielnica

– późnobarokowa z pierwszej połowy XVIII wieku. Na przykrywie rzeźba chrztu Chrystusa, wewnątrz kociołek miedziany z tegoż czasu.

Ambona

– barokowa, ok. połowy XVIII wieku, odnowiona w 1971r., z rzeźbami pełnofigurowymi Chrystusa Salvatore Mundi i Ewangelistów na korpusie oraz rzeźbą Michała Archanioła zabijającego smoka na baldachimie, ozdobionym malowanymi herbami: Fiszka Borzyszkowskich, Gumińskich (Ciemińskich?), Wnuk Lipińskich, Aubrechtów Prądzyńskich oraz niezidentyfikowany z literami: M.K. Są to herby rodzin, które były kolatorami tej wspólnoty i tegoż kościoła.

ołtarz posoborowy

– z 1994r., dostosowany do ołtarza głównego, zawiera od czoła św. Marcina. Całość rzeźbiona w drzewie przez Krzysztofa Łangowskiego z Czerska.

ambonka

– rzeźbiona w drewnie, autorstwa tego samego rzeźbiarza, wykonana w 1994r. Od czoła zawiera gołębicę – symbolizującą Ducha Świętego w otoczeniu promieni.

feretrony

Pierwszy: późnobarokowy, z połowy wieku XVIII z malowanymi na blasze obrazami M.B. z Dzieciątkiem i św. Dominikiem oraz św. Marcina biskupa, barokowe, sygn. przez St. Sussenbacha z Gdańska z 1754 r., fundacja Ks. J. Borka dla Arcybractwa Różańcowego.

Drugi: barokowo-klasycystyczny, koniec wieku XVIII, z nowymi obrazami św. Marii Magdaleny i św. Barbary.

organy

Obecny instrument jest dziełem firmy E.D. Wittek z Elbląga z 1909r. opus 278. Prospekt organowy pochodzi z XVIII wieku. Traktura gry i rejestrów pneumatyczna.